طراحی الگوی ارتباط بین سطح نگهداشت وجوه نقد و عوامل مؤثر برآن با تأکید بر بحران‌های مالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امین خلیلی ¹
• حسین جباری ²
• علی اکبر فرزین فر ²
• حمیدرضا وکیلی فرد ³
• حسین پناهیان ⁴

¹ دانشجوی دکتری، گروه مدیریت صنعتی -مالی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.

² استادیار، گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.

³ دانشیار، گروه حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

⁴ استاد تمام مدیریت مالی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.

چکیده

هدف/ سؤال اصلی: هدف پژوهش حاضر، ارائه مدلی جهت تعیین ارتباط بین سطح نگهداشت وجه نقد و عوامل مؤثر با تأکید بر بحران‌های مالی است.
روش پژوهش: در این تحقیق از روش‌های مربوط به رگرسیون چندمتغیره (داده‌های پانلی_تابلویی- اثرات ثابت) بهره گرفته شد. جامعه آماری شامل کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. به منظور انتخاب حجم نمونه از روش نمونه‌گیری حذف سیستماتیک (غربال‌گری) استفاده شد و در نهایت 144 شرکت در دوره زمانی 7 ساله بین سال های 1396 الی 1402 (در مجموع 1008 سال-شرکت) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: طبق نتایج، ارزش بازار سهام شرکت‌ها نزدیک به 3 برابر ارزش دفتری آن‌ها بوده است و بین نسبت وجه نقد به کل دارایی‌ها و متغیرهای فرصت‌های رشد، همبستگی مثبت و بین نسبت وجه نقد به کل دارایی‌ها و نسبت جریان نقد عملیاتی، همبستگی منفی وجود دارد. در شرکت‌هایی با دارایی‌های ثابت بالاتر، اثر بحران مالی و نسبت جریان نقد عملیاتی بیشتر، نسبت وجه نقد به کل دارایی‌ها کمتری مشاهده می‌شود. همچنین مدل انباشته برای برآورد مدل اول اولیه تحقیق مناسب تشخیص داده شد و عدم وجود ناهمسانی واریانس نیز تایید شد. به‌طورکلی، بین سطح نگهداشت وجه نقد و دیگر متغیرها در بحران‌های مالی ارتباط معنادار وجود دارد که خود مؤید فرضیه‌های پژوهش است.
بحث و نتیجه‌گیری: در دوران بحران‌های مالی، ارتباط معناداری بین سطح نگهداشت وجه نقد و عوامل مؤثر وجود دارد، به‌طوری‌که شرکت‌ها با دارایی‌های ثابت بالاتر و نسبت جریان نقد عملیاتی بیشتر، نسبت وجه نقد کمتری به کل دارایی‌ها دارند.

کلیدواژه‌ها

• نگهداشت وجوه نقد
• بحران مالی
• جریان نقدی
• شرکت‌های بورس

موضوعات

• بازارهای مالی و اقتصادی

---

عنوان مقاله [English]

The Study of the Relationship Between Cash Holding Levels and Influencing Factors in Companies Listed on the Tehran Stock Exchange with an Emphasis on Financial Crises.

نویسندگان [English]

• Amin Khalili ¹
• Hossein Jabari ²
• Ali Akbar Farzinfar ²
• Hamid Reza Vakilifard ³
• Hossein Panahian ⁴

¹ PhD student, Department of Industrial Management - Finance, Kashan Branch, Islamic Azad University, Kashan, Iran.

² Assistant Professor, Department of Accounting, Kashan Branch, Islamic Azad University, Kashan, Iran.

³ Associate Professor, Accounting Department, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

⁴ Full Professor of Financial Management, Kashan Branch, Islamic Azad University, Kashan, Iran

چکیده [English]

Objective/Main Question: The aim of the present research is to provide a model to determine the relationship between cash holding levels and influencing factors with an emphasis on financial crises.

Research Method: This study utilized multivariate regression methods (panel data - fixed effects). The statistical population includes all companies listed on the Tehran Stock Exchange. To select the sample size, a systematic elimination sampling method (screening) was employed, and ultimately, 144 companies were analyzed over a 7-year period from 2017 to 2023 (a total of 1008 firm-years).

Findings: According to the results, the market value of the companies' stocks is nearly three times their book value. There is a positive correlation between the cash-to-total-assets ratio and growth opportunity variables, while a negative correlation exists between the cash-to-total-assets ratio and the operating cash flow ratio. In companies with higher fixed assets, the effect of financial crises and a higher operating cash flow ratio are associated with a lower cash-to-total-assets ratio. Additionally, the accumulated model was deemed suitable for estimating the initial model of the research, and the absence of heteroscedasticity was confirmed. Overall, there is a significant relationship between cash holding levels and other variables during financial crises, which supports the research hypotheses.

Discussion and Conclusion: During financial crises, a significant relationship exists between cash holding levels and influencing factors, such that companies with higher fixed assets and greater operating cash flow ratios have a lower cash-to-total-assets ratio.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cash holding
• financial crisis
• cash flow
• stock companies